نماز آیات
«نماز آیات» در اثر وقوع بعضی از پدیدههای طبیعی یا رخداد بعضی از حوادث، بر فرد مکلّف واجب میشود. این نماز دو رکعت است و هر رکعت آن پنج رکوع و دو سجده دارد.
سبب وجوب نماز آیات
نماز آیات به واسطه مواردی واجب میشود، از جمله: وقوع کسوف (خورشید گرفتگی)، خسوف (ماه گرفتگی)، زلزله و هر حادثه غيرعادى که باعث ترس بيشتر مردم شود، مانند بادهاى سياه يا سرخ و يا زرد که غيرعادى باشند. به گفته برخی مراجع تقلید، حادثه اى که ترس آور نباشد و يا موجب ترس و وحشت افراد نادرى گردد، اعتبار ندارد.
چگونگی نماز آیات
نماز آيات دو رکعت است که هر رکعت آن پنج رکوع و دو سجده دارد و به چند صورت می توان آن را بجا آورد، که دو شکل رایج آن ذکر می شود:
صورت اول: بعد از نیت و تکبیرة الاحرام، حمد و سوره خوانده شود و به رکوع برود، سپس سر از رکوع برداشته و دوباره حمد و سوره را بخواند و به رکوع رود و باز سر از رکوع بردارد و حمد و سوره بخواند و به رکوع رود و سپس سر از رکوع بردارد و همین طور ادامه دهد تا یک رکعت پنج رکوعی که قبل از هر رکوعی حمد و سوره خوانده است انجام دهد، سپس به سجده رفته و دو سجده نماید و بعد برای رکعت دوم قیام کند و مانند رکعت اول انجام دهد و دو سجده را بجا آورد و بعد از آن تشهد بخواند و سلام دهد.
صورت دوم: بعد از نیت و تکبیرةالاحرام، حمد و یک آیه (البته احتساب «بسمالله الرحمن الرحیم» به عنوان یک آیه صحیح نیست) از سوره ای را قرائت کرده و رکوع کند، سپس سر از رکوع بردارد و آیه دیگری از آن سوره را بخواند و به رکوع رود، و بعد سر از رکوع برداشته و آیه دیگری از همان سوره را قرائت نماید و همین طور تا رکوع پنجم ادامه دهد تا سوره ای که پیش از هر رکوع، یک آیه از آن را قرائت کرده، قبل از رکوع آخر تمام شود. سپس رکوع پنجم را بجا آورد و به سجده رود، و پس از اتمام دو سجده، برای رکعت دوم قیام نماید و حمد و آیه ای از یک سوره را بخواند و به رکوع برود و همین طور مانند رکعت اول ادامه دهد تا تشهد بخواند و سلام دهد و چنانچه بخواهد برای هر رکوعی به یک آیه از سوره ای اکتفا کند، نباید سوره حمد را بیش از یک مرتبه در اول آن رکعت بخواند. البته هنگام تجزیه سوره، لازم نیست یک آیه کامل بخواند، بلکه میتواند یک آیه (غیر از بسمالله) را نیز به دو قسمت تجزیه نماید.